Ninja (Hán tự là Nhẫn giả 忍者) hay Shinobi là danh xưng chỉ cá nhân hoặc tổ chức đánh thuê hoạt động bí mật trong lịch sử Nhật Bản. Mặc đồ đen, vượt qua những bức tường cao bằng sức mạnh thể chất siêu phàm, và khi kẻ thù đến, chiến đấu, ném phi tiêu và biến mất. Có lẽ khi nghe nói đến từ Ninja, nhiều bạn sẽ hình dung như thế này.
Thực ra, cái tên "Ninja" chỉ bắt nguồn từ cuối những năm 1950, khi các tiểu thuyết lịch sử, manga và phim trở nên phổ biến trong đại chúng. Ngày xưa, những cá nhân, tổ chức hoạt động bí mật như thế được gọi là "Rappa" và "Suppa", và phổ biến nhất là “Shinobi (忍び)". Vì nhiệm vụ của Ninja là sử dụng các bí thuật để thực hiện các hành động bí mật, nên không có nhiều các tư liệu lịch sử mô tả về nó. Trong những năm gần đây, khi nghiên cứu về Ninja đã có nhiều tiến triển, tấm màn bí ẩn che đậy diện mạo thực sự đó đã dần được hé mở.
Tìm về làng Iga và Koga để nghiên cứu về Ninja
Có hai đầu mối để nghiên cứu về Ninja là làng Iga (thành phố Iga, tỉnh Mie) và Koka (thành phố Koka, tỉnh Shiga). Iga nằm ở phía tây bắc của tỉnh Mie, và Koka nằm ở cuối phía nam của tỉnh Shiga, tiếp giáp với nhau qua một ngọn núi.
Kể từ năm 2012, đại học quốc lập Mie ở thành phố Tsu, nơi tiếp giáp với phía đông của thành phố Iga, đã nghiên cứu toàn diện về Ninja ở Iga." Yuji Yamada, một giáo sư của Khoa Nhân văn học của đại học cho biết, "hầu hết các cuốn sách viết về Ninja đều nhắc đến hai đầu mối là Iga và Koga. Do đó, trước hết phải khám phá hai ngôi làng này để biết Ninja."
Nhiều người tin rằng, Ninja được hình thành từ việc thuê người dân địa phương trong thời Chiến quốc. Tuy nhiên, theo giáo sư Yamada, Ninja ở làng Koka được thành lập từ những cư dân chống lại chế độ tư hữu đất đai (manorialism) của các lãnh chúa. Những cư dân này đã tổ chức một cuộc nổi loạn và thành lập một tổ chức tự trị tại làng Koka.
Còn các Ninja ở làng Iga Nin thì được thành lập xuất phát từ một nhóm băng đảng được sinh ra từ các cuộc chiến tranh giành đất đai. Hai ngôi làng này gần Kyoto, nên rất dễ dàng để có được những thông tin mới nhất về Kyoto. Về mặt địa hình, nó được bao bọc bởi các dãy núi nên thông tin bên trong ít bị rò rỉ ra ngoài, rất thích hợp cho các hoạt động gián điệp, tình báo. Cuộc sống khắc nghiệt trên núi cũng là môi trường tốt để tôi luyện cơ thể trở thành một Ninja. Ngoài ra, sự kiểm soát của các daimyo ở các địa phương lúc này còn yếu kém, dẫn tới nhiều tổ chức tự trị được ra đời.
Trong tiểu thuyết và manga, họ thường mô tả các Ninja là các đối thủ lẫn nhau nhưng thực tế các Ninja là “bạn hữu” và có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Ngoài ra, các băng nhóm Ninja còn có mối quan hệ hôn ước nên thường xuyên trao đổi thông tin. Năm 1579, Nobuyuki, con trai của Oda Nobunaga, tấn công tỉnh Iga trong "Chiến tranh Tensho Iga", và các Ninja đã chống lại bằng một cuộc tàn sát ban đêm và “hỏa thuật”. Tất nhiên, Ninja của làng Koka cũng chiến đấu trong trận chiến đó,” ông Yamada giải thích.
Năm 1982, Ieyasu Tokugawa, khi nhận được cấp báo về "Sự kiện Honnoji" ở Sakai, nhờ sự bảo vệ bởi các Ninja của làng Iga và Koga, đã vượt qua vùng núi của Iga để trở về căn cứ địa của mình một cách an toàn. Do đó, Ieyasu đánh giá cao công việc của Ninja và tiếp tục kêu gọi họ bảo vệ lâu đài Edo. Từ đó, các daimyo khác cũng thuê Ninja làm vệ sĩ. Đó là lý do tại sao nhiều địa danh liên quan đến Iga và Koka vẫn còn ở nhiều vùng khác nhau của Nhật Bản.
Ninja không tham gia chiến đấu
Buổi sáng, các Ninja ở Iga và Koga tham gia vào các công việc của gia đình như làm nông. Đến trưa họ tập trung lại và tập luyện để thực hiện nhiệm vụ của mình." (Giáo sư Yamada)
Nhiệm vụ lớn nhất của Ninja là thu thập thông tin về kẻ thù và thông báo cho lãnh chúa. Để làm được điều đó, họ phải tránh chiến đấu hết sức có thể và sống sót và quay trở lại. Trong huấn luyện hàng ngày, các Ninja tập trung vào kỹ thuật để nâng cao sức mạnh phòng thủ để thoát khỏi kẻ thù, chứ không phải sức mạnh tấn công để đánh bại kẻ thù.
Ngoài việc cải thiện sức mạnh cơ bắp và sức bền, họ tập trung trau dồi cách thức sử dụng cơ thể và cách thở để tối đa hóa khả năng vận động. Đối với những Ninja thực hiện những nhiệm vụ nguy hiểm, họ phải trang bị cả một tinh thần sắt đá. Phải rèn luyện làm sao để có được một sức mạnh tinh thần linh hoạt đáp ứng với mọi hoàn cảnh, và không xoay chuyển trong bất kỳ tình huống nào.
Người ta nói rằng các “nhẫn thuật” mà Ninja đạt được là do bởi sự khéo léo và sự tìm tòi khoa học. Trong khi thành thạo các kỹ năng của mình, họ đã thu thập được nhiều thông tin và thu thập được nhiều bí quyết. Có thể nói đó còn là những kỹ thuật sinh tồn. Nhiều người trong số họ dùng “điểm mù” bằng cách sử dụng tâm lý con người một cách khéo léo. Thuật ẩn hình là một bí quyết biến mất khỏi tầm nhìn của người khác bằng cách dùng hành động để xuyên thủng điểm mù tâm lý như thế.
Các Ninja ở Iga và Koka có rất nhiều kiến thức về thuốc súng và y học. Vì ở gần Kyoto nên họ có thể dễ dàng tiếp thu kiến thức về súng. Họ thực sự rất nhiệt tình trong việc học hỏi, chẳng hạn như điều tra. Họ lặp lại thí nghiệm nhiều lần, biết rằng các công thức và vật liệu nổ khác nhau có tác dụng khác nhau.” (giáo sư Yamada)
Tinh thần Ninja trong thời đại hiện nay
Sứ mệnh của Ninja là lấy được thông tin để truyền tải thông tin cho thân chủ của mình. Do đó, họ phải học cách để tồn tại và sống sót trước mọi nghịch cảnh. Đó không phải là những siêu anh hùng, có những năng lực bẩm sinh mà là những chiến binh không ngừng học hỏi và vươn lên. Trong một thế giới vật chất được trang bị đầy đủ và sẵn có như ngày nay, tìm hiểu về Ninja, hiểu về sự nỗ lực rèn luyện, tinh thần bền bỉ của họ cũng là một cách thức để người hiện đại nên học hỏi.
Ánh Hiền tổng hợp theo tạp chí Nippon
Viết cho Gbni: https://www.gbni.co.jp/recipe/ninja-ro%cc%82t-cuo%cc%a3%cc%82c-la-ngu%cc%9bo%cc%9bi-the%cc%82-nao-tim-hie%cc%82%cc%89u-ve%cc%82-nhie%cc%a3%cc%82m-vu%cc%a3-va-su%cc%9b-me%cc%a3/?fbclid=IwAR1wwk0-tVabHrAe5zNdHjA1jtd0wg1vjqdsTZX8V5xHnLm78Fy0MZjC-tE