10 điều người Việt không hiểu về Flappy Bird

Anh-Minh Do – Ánh Hiền dịch theo tờ báo Techinasia

Thế giới vẫn còn nói về Flappy Bird, ngay cả sau khi tác giả của trò chơi đã gỡ bỏ nó ra khỏi các cửa hàng ứng dụng. Trong khi các tờ báo tiếng Anh như Forbes và The Verge đều có những bài viết đặc biệt sâu sắc về hiện tượng Flappy Bird, các phương tiện truyền thông ở Việt Nam, nơi tác giả đang cư trú, chỉ xuất bản những điều ngớ ngẩn. Rõ ràng họ không hiểu tại sao trò chơi này trở thành "hit" [1] trên toàn thế giới.

Do đó, người Việt chỉ tập trung vào những khía cạnh sai trái trong sự thành công của Nguyễn Hà Đồng với sự nổi lên của Flappy Bird. Lướt qua nhiều cuộc thảo luận diễn ra trên Facebook, kênh chính người Việt hay tán gẫu, sẽ nhanh chóng nhận thấy rằng các các chủ đề chính xoay quanh hiện tượng Flappy Bird là về việc Đồng lấy trộm từ Nintendo, rằng anh sẽ bị đánh thuế trên thu nhập của mình, một người may mắn, Đồng không xứng đáng được thành công của mình, và Flappy Bird nói chung chỉ là một trò là ngu ngốc.

Vì vậy, hãy để tôi làm rõ những điều này cho những người có quan niệm sai lầm về công nghệ, giải trí và thế giới game của Việt Nam.

1.     Sao chép luôn luôn xảy ra và đó không phải là lý do cho sự thành công

Có nhiều bài viết bằng tiếng Anh - và đặc biệt bằng tiếng Việt - về việc Đồng sao chép Piou Piou và Nintendo đối với Flappy Bird. Phản ứng của tôi là: ngay cả khi anh ta đã sao chép tất cả yếu tố từ các trò chơi khác nhau, vậy thì đã sao? Facebook có phải là mạng xã hội đầu tiên? Gangnam có phải là bài hát đầu tiên có màn nhảy mùa vui nhộn? IPhone là điện thoại thông minh đầu tiên trên thế giới?

Và nếu bạn quy thành công của Đồng là do bởi đã sao chép các đường ống màu xanh lá cây từ trò Super Mario của công ty Nintendo, lại càng ngớ ngẩn hơn nữa. Hãy để tôi hỏi bạn điều này, có phải vì các đường ống màu xanh lá cây đó mọi người mới chơi Flappy Bird? Không. Điểm chính thường được đề cập trong các bài viết phê bình về Flappy Bird là độ khó của nó. Thậm chí video lan truyền nhất về Flappy Bird cũng không nói gì về những chiếc ống. Ngay cả Nintendo cũng đã phủ nhận công khai là sẽ không đưa ra bất kỳ khiếu kiện nào. Tất cả do bởi độ khó của Flappy Bird khiến người chơi phát rồ. Và điều này nhấn mạnh điều gì khác khá là thú vị…

2 . Không dễ sao chép Flappy Bird

Cho đến nay, có ít nhất mười bản nhái theo Flappy Bird trên iOS và Android và chúng đang bắt đầu leo lên các bảng xếp hạng, nhưng nếu bạn là một game thủ như tôi, bạn sẽ thấy ngay sự khác biệt trong chất lượng. Trước hết, đồ họa của các bản nhái ấy đơn giản không đẹp bằng Flappy Bird, mà còn là một sự mỉa mai, mà Flappy Bird là một trò chơi đã tạo nên một xu hướng mang trở lại phong cách đồ họa retro trở lại gameplay dạng “hình khối” (pixilated).

Thứ hai, các bài đánh giá đã mang lại một hình ảnh quá rõ ràng. Sau hàng trăm ngàn đánh giá​​, Flappy Bird vẫn duy trì ở mức bốn sao. Đó không phải là một thành tích dễ dàng. Tất cả các phiên bản làm nhái thậm chí không thể leo lên nổi ba sao sau hàng ngàn đánh giá​​. Thứ ba và quan trọng nhất, tính chất vật lý của các trò chơi đó không tạo cảm giác thực, các chuyến bay không quá khó khăn và có kiểu “trừng phạt” như trong Flappy Bird. Ví dụ, Fly Birdie, bản sao rõ ràng nhất, với nền nhạc sến sùa và hình tượng con chim màu nâu cực kì xấu xí, là một trò rất dễ chơi. Ironpants, một trong các bản nhái lại đầu tiên, cũng tương đối dễ chơi so với Flappy Bird. Điều này làm chúng ta hiểu hơn về sự am hiểu của người sáng tạo Flappy Bird, người sáng lập .GEARS.

3 . Nguyễn Hà Đông là người có nguyên tắc và niềm đam mê

Thoạt nhìn, Flappy Bird giống như một trò chơi ngớ ngẩn vui nhộn mà bất cứ ai cũng có thể làm và có lẽ chỉ mất một ít thời gian để tạo mã. Nhưng đó không phải là điểm nói đến ở đây. Thực tế là Đồng đã tính toán và quyết định rằng Flappy Bird sẽ có một lực hấp dẫn mạnh hơn các trò chơi tương tự khác. Vì dụ như trò Temple Run, các nhà thiết kế trò chơi đã quyết định một tiền đề là họ muốn các game thủ tận hưởng nhiều thời gian nhất có thể trong một hành trình hoàn chỉnh. Mục đích là để chạy và nhảy nhằm có được một số điểm lớn hơn từ một hành trình dài. Thật vậy, Flappy Bird cũng muốn điều tương tự, nhưng Đồng Nguyễn đưa ra nguyên tắc, "Không, chúng ta hãy làm điều đó một cách khó khăn thực sự."

Điều này sẽ dễ nhận biết hơn khi bạn nhìn vào nhiều chức năng đi kèm như của Temple Run. Trước khi trận đấu ném bạn một cái gì đó khó khăn hơn, có một chuỗi dài thời gian rất dễ dàng. Nó khuyến khích bạn thu thập những hiện vật khác nhau để nâng cao hoặc làm cho trò chơi thêm hấp dẫn – và cũng để thuyết phục bạn lựa chọn mua in-app-purchase [2]. Nhưng Flappy Bird thì đơn giản. Một là thắng hoặc thua. Chỉ có thể. Và hóa ra lại trở thành một trong những khía cạnh lan rộng nhất của trò này.

Do đó, nhìn một cách tổng thể nếu cho rằng Flappy Bird gặp may là không đúng. Đừng đánh giá thấp sự đơn giản của nó. Đơn giản là sự tinh tế tột bậc.

4 . Sự giới hạn dẫn đến vẻ đẹp

Hãy nhìn sâu hơn vào sự đơn giản và lý giải tại sao nó hoạt động. Fries ed, đồng tác giả Xbox, đã đi sâu vào vấn đề này tại sự kiện BTIC ở Việt Nam vào năm 2012. Ông lưu ý rằng giao diện các trò chơi nhìn chung là tương tự nhau. Một ví dụ tuyệt vời cho điều này là sự ra đời hàng loạt các trò “Tay súng thiện xạ” (first-person shooters). Hãy thử đối chiếu điều này với các loại trò chơi xuất phát từ Atari  và các trò chơi của Nintendo, từ Pong cho đến Tetris. Fries Ed cho rằng sự giới hạn trong các giao diện game “cổ” dẫn đến sự đa dạng tuyệt vời và vẻ đẹp của trò chơi. Bằng cách tự tạo cho mình một sự giới hạn nhân tạo, các nhà thiết kế trò chơi buộc phải khám phá các lựa chọn khác và khả năng của trò chơi. Điều này dẫn đến sự sáng tạo hơn trong các trò chơi. Đây là chính xác những gì flappy Bird đã làm. Đừng đánh giá thấp điều đó .

5 . Đó là một trò chơi có nội dung, không phải là một trò chơi công nghệ

Dù Flappy Bird có đặc trưng nổi bật là giới hạn hay đơn giản, điều quan trọng cần lưu ý nó đứng đâu trong ngành công nghiệp.

Sẽ thật ngớ ngẩn nếu so sánh Flappy Bird với Facebook, Apple và các công ty công nghệ cao khác; thế nhưng đó lại là những gì mà một số phương tiện truyền thông của Việt Nam đã và đang làm. Về cơ bản, Flappy Bird là một trò chơi có nội dung. Điều đó có nghĩa sẽ thích hợp hơn nếu so sánh Flappy Bird với Gangnam Style của Psy, những video lan truyền, và rõ ràng nhất là trò Angry Birds và Clash của Clans. Vâng, có một chút may mắn trong tình huống này. Rõ ràng, từ các tweet [3] của Đồng, anh không mong đợi sự nổi tiếng và tiền bạc. Đồng đưa ra một vài lý thuyết về các trò chơi nên có, và anh ta đã thực hiện quan niệm đó trong tất cả các trò chơi của mình. Tương tự như Rovio, người đã thất bại hơn 50 lần trước khi tạo được một trò chơi nổi tiếng khắp toàn cầu. Với mỗi thành công của Flappy Bird, có hàng ngàn nếu không nói là hàng triệu người chưa bao giờ làm điều đó. Hiện giờ Rovio đang có lợi thế khi có một công ty lớn và đội ngũ làm việc đằng sau Angry Birds. Họ có thể xây dựng một đặc quyền với thú nhồi bông, phim hoạt hình, và một loạt các sản phẩm sau đó để tiếp tục tạo ra lợi nhuận.

Có nghĩa là đôi khi bạn tạo được một “hit”, bạn thu về rất nhiều tiền và người sử dụng ở lần đầu tiên, và sau đó bạn biến mất. Có thể sau khi cái hit đầu tiên ấy bạn không thể tạo một cái hit nào khác. Điều này được biết đến nhiều trong ngành công nghiệp âm nhạc, đến nỗi thậm chí có một danh sách mô tả những người chỉ tạo ra một cái hit trong đời.

Flappy Bird là một “hit”, nhưng .Gears có thể sản xuất thêm các trò chơi hơn ăn khách trên toàn cầu hay không? Đó là vấn đề. Thậm chí Psy, người có bài hát ăn khách nhất trên Youtube mà chúng ta đã chứng kiến​​, vẫn chưa thể tái tạo thành công thêm một lần nữa. Nhưng điều đó không có nghĩa là hoàn toàn chỉ là ăn may - anh ấy đã có nguyên tắc để làm cho nó xảy ra.

6 . Các nhà đầu tư mạo hiểm thường không đầu từ vào game

Do bản chất chất của game là dựa vào hit, nên khó có thể gây chú ý, nhận được tài trợ từ các nhà đầu tư vào các công ty game càng khó hơn. Tôi đã có dịp nói chuyện với các nhà đầu tư mạo hiểm ở Việt Nam, nhìn chung họ rất cảnh giác khi đầu tư vào công ty game, đặc biệt là các game thủ độc lập, vì không có gì đảm bảo rằng nó sẽ trở nên lớn mạnh và kiếm ra tiền. Nhưng sẽ bền vững hơn nếu đầu tư vào ngành thương mại điện tử, logistics, và các công ty sản xuất có mô hình kinh doanh bền vững và có thể kéo dài kinh danh trong nhiều năm.

Thay vào đó, các nhà đầu tư sẽ chọn đầu tư cho một platform có thể thu hút người dùng, tạo ra nội dung hoặc cung cấp dịch vụ cho người sử dụng, hơn là vào một trò chơi chỉ có thể được phổ biến trong một khoảng thời gian ngắn rồi sau đó biến mất.

7 . Flappy chim thành công không nhất thiết bởi vì nó là sản phẩm của người Việt

Mặc dù, tôi tin rằng người Việt Nam có quyền tự hào về sự nổi lên của Flappy Bird, nhưng Flappy Bird trở nên ăn khách không phải do người phát triển là người Việt Nam. Bằng nhiều cách, Flappy Bird là một hiện tượng lạ thường trên toàn thế giới, chứ không chỉ một hiện tượng lạ của Việt Nam. Nói cách khác, một số người nhìn vào Flappy Bird như là dấu hiệu để có thể tin tưởng Việt Nam sẽ là nơi sẽ tạo ra một nguồn lập trình viên và nhà thiết kế trò chơi tuyệt vời, nhưng đó là điều không chắc chắn trong một tương lai dài hạn.

Ngành công nghiệp game của Phần Lan đã nở rộ sau làn sóng của Rovio và Supercell, nhưng chúng ta chỉ thấy điều đó sau khi hai hãng đã liên tục phát hành các tựa game mạnh mẽ. Ngược lại, thành công của Đồng phần lớn diễn ra trong sự cô lập. Anh là nhà phát triển và người thiết kế duy nhất của .Gears. Nhiều người trong các công ty khởi nghiệp và cộng đồng game ở Việt Nam không biết đến anh ấy cho đến khi anh ấy nổi tiếng trong thời gian gần đây.

Chỉ khi nào chúng ta nhìn thấy sự thành công khác của Việt Nam trên vũ đài thế giới, người dân Việt mới thực sự có đủ tự tin để nói rằng Việt Nam là quốc gia có thể tung ra những trò chơi tuyệt vời. Nếu chưa đến thời điểm đó, những nhận định kia chỉ là tự mãn. Nếu bạn không tin tôi, vậy hãy cho tôi biết, ngoài Flappy Bird của Đồng Nguyễn ra còn có cái nào khác biệt như thế nữa không?

8 . . Gears đã tiên phong trong thể loại mới mà sẽ truyền cảm hứng cho tất cả các công ty mới khác

Rõ ràng, sự thành công của Flappy Bird không thể bị bỏ qua và cộng đồng thiết kế trò chơi trên thế giới đang nghiên cứu nó một cách cẩn thận. Sự thành công này đã chỉ ra một số điều mới về game mà các công ty phát triển lớn và có ảnh hưởng đã không chú ý tới. Các yếu tố về sự đơn giản, sự trừng phạt khó khăn, đồ họa mang phong cách retro, không có cấp độ, và sự truyền bá nhanh chóng sâu rộng, tất cả đều được xem xét chặt chẽ và không có gì phải nghi ngờ về việc sắp tới đây chúng ta sẽ bắt đầu thấy nhiều trò chơi kiểu như thế sẽ xuất hiện. Bây giờ, nó đã trở thành một thể loại game mới.

 9 . Ném Đá là một hành động rên rỉ và chưa trưởng thành

Có hai phe tranh luận về chủ đề này trong số người sử dụng Facebook ở Việt Nam. Một bên là những người tự hào rằng Flappy Bird đến từ Việt Nam và đang ăn mừng cho sự thành công lan rộng của nó, thậm chí so sánh nó với Psy hoặc Justin Bieber. Phe kia là một nhóm căm ghét những gì Flappy Bird đạt được và cho rằng người phát triển không xứng đáng với thành công của mình.

Những gì mà nhóm thứ hai đang làm ở Việt Nam gọi là “ném đá”. Có nghĩa là chỉ trích hoặc phàn nàn về một cái gì đó mà không lý luận thấu đáo. Tôi đã đề cập điều này trước đó trong một bài viết của mình về việc phát triển công ty khởi nghiệp ở Việt Nam. Nhưng vấn đề là ném đá là một việc thiếu cơ sở, hoàn toàn không sáng tạo, trẻ con, và nó đang trở nên lỗi thời. Ném đá thì quá dễ dàng; vì nó đòi hỏi không cần phải suy nghĩ. Thay vì rên rỉ, hãy nhìn kỹ vào lý do tại sao anh ấy thành công và xem xét các yếu tố khiến cho nó trở thành sản phẩm “bom tấn” như thế.

10 . Phương tiện truyền thông Việt Nam cũng hoàn toàn bỏ qua sự nổi lên của Twitter
Trong toàn bộ sự việc này, điều khiến tôi thú vị là chuyện Đồng chuyện trò với thế giới trên Twistter. Đồng đã không làm điều đó trên blog, hay Facebook, hoặc thậm chí trên trang web chính mình (.Gears). Thật là mỉa mai, khi Việt Nam được cho là quốc gia mà Facebook phát triển nhanh nhất trên toàn thế giới, từ 12 triệu người sử dụng vào tháng 3 năm 2013 đến hơn 20 triệu người sử dụng Facebook vào tháng trước. Cùng thời gian đó, vẫn chưa có một sự chuyển dịch mạnh mẽ lên Twitter ở Việt Nam.

Facebook chiếm 60 phần trăm trong tổng số người dùng Internet ở Việt Nam, Twitter lại ngày càng co hẹp lại với mức dưới 20 phần trăm. Nhưng người Việt Nam nổi tiếng nhất hiện nay lại sử dụng Twitter. Điều này hoàn toàn không được đề cập trong các phương tiện truyền thông Việt Nam. Thật ra, họ có trích dẫn nội dung từ các tweet của Đồng, nhưng việc một người nổi tiếng Việt Nam sử dụng Twitter để truyền thông như thế là hoàn toàn mới lạ. Liệu sắp tới đây số người sử dụng Twitter ở Việt Nam có tăng hơn?

Đã đến lúc vỗ cánh bay đi

Giờ đây Flappy Bird đã ra khỏi các cửa hàng ứng dụng - mặc dù tất nhiên sẽ rất dễ cài đặt trên bất kỳ điện thoại Android nào nếu bạn tìm thấy file ' ‘.apk’. Nhưng nếu trên iOS thì không dễ. Ai biết được khi nào nhà phát triển sẽ phát hành một trò chơi khác hoặc liệu Flappy Flappy Bird có trở lại giá của các cửa hàng ứng dụng.

Cập nhật:. Mặc dù .Gears đã gỡ Flappy Bird xuống, những.Gears vừa cập nhật hai trò chơi khác là: Shuriken Block và Soccer Ball Juggling.

Hiện đang có một tiêu đề cực kì thu hút là việc rao bán iPhone cũ với giá hàng ngàn đô la, chỉ vì chiếc iPhone đó đã cài đặt sẵn trò chơi này và đã có một sự tấn công dữ dội vào các game ăn theo và làm nhái.

Chúng ta nhận thấy rằng các phương tiện truyền thông đang đòi hỏi vào các nhà phát triển game độc lập như là  tiềm năng của đất nước. Tất nhiên, ngành game đã khá đứng vững tại Việt Nam. Hãy nhớ rằng Việt Nam có một thâm niên kéo dài cả thập kỷ trong ngành công nghiệp game, và công ty công nghệ lớn nhất của quốc gia là VNG, nổi tiếng giàu lên bằng việc cấp phép một trò chơi phổ biến từ Trung Quốc. Cộng với các hãng game nhỏ như GlassEgg , Colorbox , Divmob , iWin tại Việt Nam, và thậm chí Gameloft cũng có một studio chi nhánh ở Việt Nam. Đứng đầu trong đó, có những trang web chơi game chuyên dụng lớn như Gameland.vn và SohaGame. Do đó, với một ngành công nghiệp đã phát triển có chiều rộng và chiều sâu như thế, việc xuất hiện một game ăn khách trên toàn cầu là có khả năng. Vì vậy, tất cả hãy bình tĩnh, tiến về phía trước, và tải xuống trò chơi tiếp đến của chúng ta.

Bản dịch tại Sài Gòn – 12/2/2014

Nguồn: http://www.techinasia.com/10-misunderstandings-about-flappy-bird/
--------------------
Chú thích của người dịch:
[1] hit: nghĩa là thành công vang dội, gây được tiếng vang làm nhiều người yêu thích.
[2] IAP(In-App Purchase) là một tính năng được tích hợp sẵn trong hầu như những tựa game miễn phí. Tính năng này giúp người chơi có thể bỏ tiền mua vật phẩm trong game sau khi đã nạp thẻ tín dụng.